Khám phá di sản văn hóa Chăm tại Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng
Trong khuôn khổ chương trình học tập thực tế mang tên FIELDTRIP: VIETNAMESE IDENTITY THROUGH ARTIFACTS AND STORIES, các sinh viên đã có dịp tham quan hai địa điểm văn hóa tiêu biểu tại Đà Nẵng, gồm Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng và Bảo tàng Đà Nẵng. Đây là những không gian không chỉ lưu giữ mà còn phản ánh sâu sắc những tầng văn hóa, lịch sử cùng sự giao thoa độc đáo của vùng miền Trung Việt Nam.
Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng là một trong những bảo tàng quan trọng nhất về nghệ thuật điêu khắc của vương quốc Chăm Pa cổ đại. Nằm tại số 2 đường 2 Tháng 9, quận Hải Châu, giữa trung tâm thành phố, bảo tàng là nơi lưu giữ bộ sưu tập hiện vật Chăm Pa quy mô nhất Việt Nam, với hơn 400 tác phẩm điêu khắc có niên đại từ thế kỷ V đến thế kỷ XV, bao gồm tượng thần, phù điêu, và các di vật kiến trúc quý giá khác.
Được thành lập từ năm 1919, bảo tàng đã trải qua hơn một thế kỷ phát triển, là minh chứng sống động cho sự kết hợp giữa kiến trúc tân cổ điển Pháp và đặc trưng của kiến trúc Chăm. Không chỉ là nơi trưng bày nghệ thuật, bảo tàng còn mang trong mình giá trị lịch sử, khoa học và văn hóa sâu sắc, góp phần quan trọng trong việc nghiên cứu và bảo tồn di sản văn hóa Champa.
Trong chuyến tham quan, sinh viên đã được tiếp cận trực tiếp với kho tàng hiện vật nghệ thuật độc đáo này, giúp các bạn hiểu rõ hơn về quá trình phát triển văn hóa Chăm Pa cũng như những giá trị di sản cần được gìn giữ. Các hiện vật như phù điêu Shiva múa Phong Lệ, tượng Rồng Tháp Mẫm, hay các tác phẩm điêu khắc tiêu biểu khác không chỉ là sản phẩm nghệ thuật mà còn phản ánh các giai đoạn phát triển của nền nghệ thuật tôn giáo Champa cũng như mối quan hệ giao lưu văn hóa giữa các vùng miền Trung Bộ Việt Nam.[2][3][4][6]
Trải nghiệm lịch sử và kiến trúc đặc sắc tại Bảo tàng Đà Nẵng
Tiếp nối hành trình, Bảo tàng Đà Nẵng mở rộng thêm bức tranh toàn cảnh về lịch sử, xã hội và kiến trúc đặc trưng của thành phố biển xinh đẹp này. Qua các câu chuyện sinh động và hiện vật được trưng bày, sinh viên không chỉ quan sát mà còn cảm nhận được những biến chuyển mạnh mẽ trong quá trình đổi thay của Đà Nẵng qua từng thời kỳ lịch sử.
Bảo tàng là nơi lưu giữ nhiều hiện vật quý giá, phản ánh các giai đoạn lịch sử từ khi Đà Nẵng còn là một thương cảng nhỏ đến khi trở thành trung tâm kinh tế và văn hóa vùng miền Trung. Sự giao thoa giữa nền văn hóa bản địa với các yếu tố bên ngoài được thể hiện rõ nét qua kiến trúc của các công trình và các câu chuyện được kể tại bảo tàng.
Phương pháp học tập trải nghiệm thiết thực và sáng tạo
Chuyến đi không chỉ là dịp để sinh viên quan sát và tiếp nhận kiến thức một cách thụ động mà còn là cơ hội để các bạn vận dụng kiến thức môn học VNC104 – Cơ sở Văn hóa Việt Nam thông qua bài tập thực hành trực quan. Các nhóm sinh viên thực hiện các video ngắn và tạo ra hình ảnh sáng tạo ngay tại các điểm đến, giúp ghi nhớ sâu sắc nội dung đã học, phát triển kỹ năng trình bày, tư duy phản biện và làm việc nhóm.
Thông qua hình thức học tập này, sinh viên được khuyến khích thể hiện quan điểm, cảm nhận cá nhân về những giá trị văn hóa và lịch sử mà các bảo tàng truyền tải, đồng thời nuôi dưỡng tinh thần yêu quý và ý thức trách nhiệm trong việc bảo tồn di sản văn hóa dân tộc.
Tầm quan trọng của hành trình và giá trị văn hóa dân tộc
Không chỉ đơn thuần là một chuyến đi học thuật, FIELDTRIP đã trở thành hành trình nuôi dưỡng nhận thức văn hóa cho các sinh viên, giúp các bạn hiểu rõ hơn về bản sắc dân tộc thông qua những hiện vật và câu chuyện lịch sử. Qua đó, tình yêu dành cho di sản được khơi dậy mạnh mẽ, đồng thời giúp nâng cao trách nhiệm cá nhân trong việc gìn giữ và phát huy giá trị văn hóa truyền thống.
Đà Nẵng, với vị trí địa lý đặc biệt cùng lịch sử giao thoa văn hóa phong phú, được thể hiện rõ nét qua hai bảo tàng tiêu biểu, chính là điểm đến lý tưởng để các thế hệ trẻ kết nối và học hỏi sâu sắc nguồn gốc văn hóa của quê hương.
Chương trình FIELDTRIP: VIETNAMESE IDENTITY THROUGH ARTIFACTS AND STORIES không chỉ đem lại cho sinh viên cơ hội trải nghiệm thực tế, mà còn góp phần thiết thực trong công tác giáo dục và bảo tồn giá trị văn hóa của dân tộc. Việc tham quan Bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng và Bảo tàng Đà Nẵng đã mở ra cánh cửa để các bạn trẻ của đất nước hiểu sâu hơn, trân trọng hơn và hăng hái hơn trong sứ mệnh giữ gìn di sản nghệ thuật cũng như truyền thống lịch sử đặc sắc của miền Trung Việt Nam nói riêng và Việt Nam nói chung.